جنگ جهنم است، اما در سریال Catch-22 «تبصره ۲۲» محصول هولو جنگ بیشتر شبیه یک رویاست. این اقتباس شش اپیزودی به تهیهکنندگی اجرایی جرج کلونی (George Clooney) و گرنت هسلو (Grant Heslov) – که هردو در سریال بازی کرده و هرکدام کارگردانی دو اپیزود را برعهده دارند، در حالی که الن کوراس (Ellen Kuras) کارگردان دو اپیزود دیگر است – کاملا به کمدی تلخ و عمیقا سوررئال رمان جوزف هلر (Joseph Heller) که سریال براساس آن ساخته شده وفادار مانده است. نتیجهی این کار نگاهی با فیلتر قرمز قهوهای به اثرات مخرب جنگ روی جوانان است که در عین حال داستانی عمیقا بامزه و به شدت ناراحتکننده را روایت میکند.
اگر قرار باشد Catch-22 یک شخصیت اصلی داشته باشد، او یوسارین ملقب به یویو، یک بمبافکن در نیروی هوایی آمریکا حین جنگ جهانی دوم است که کریستوفر ابوت (Christopher Abbott) نقش او را بازی میکند. یویو با ناامیدی به دنبال این است تا برگههای ترخیص خودش را در جریان بوروکراسی و کاغذبازی که سربازان را مجبور میکند قبل از ترخیص شدن ماموریتهای بمباران بیشتری انجام دهند به مرحلهی نهایی برساند. ما از طریق یویو برای اولین بار با مفهوم تبصره ۲۲ آشنا میشویم، که دکتر دانیکا (با بازی هسلو) دکتر پایگاه آن را برای او توضیح میدهد: تنها راه واقعی خروج از جنگ – البته به جز مردن – این است که یک شخص دیوانه باشد. اما به محض اینکه درخواست ترخیص بدهد، همه متوجه میشوند عقل او سالم است، چون فقط یک انسان عاقل درخواست ترخیص میدهد. تبصرهی ۲۲ یعنی این. این یک مفهوم دیوانهکننده است که یوسارین را هم به مرز دیوانگی میکشاند، تا جایی که به نظر میآید جنگیدن با نیروهای آلمانی خیلی راحتتر از انتظار برای امضا شدن برگههای ترخیصش باشد.
ابوت در هنرنمایی در نقش یویو معجزهی تحسینبرانگیزی به نمایش میگذارد. این شخصیتی است که باید روی خط باریکی بین مردی خوشتیپ که نسبت به مسائل عجیب و غریب اطرافش واکنش نشان میدهد و کمدی آزاردهندهای که باعث جذابیت داستان شده حرکت کند. یوسارین تقریبا شبیه یک شخصیت کلاسیک دنیای Twilight Zone «منطقه گرگ و میش» است، مردی که یک روز بیدار شده و متوجه میشود کل دنیا دیوانه شده و او تنها کسی است که متوجه این قضیه میشود. ابوت با چشمانی ناراحت و مشتهایی گره کرده در نمایش این سردرگمی و آشفتگی عالی عمل می کند. یوسارین با اشاره به نقشهای که نشان میدهد چه کسی و کجا باید بمباران شود، به یکی از افسران همکارش میگوید: “ما از یک خط توی نقشه میترسیم، میدونی این چه حسی داره؟ اینکه از یک تیکه نخ بترسی؟”
اما Catch-22 در واقع وقتی سریال جالبتر و جذابتری است که دیگر شخصیتهای اطراف یوسارین را هم وارد داستان میکند. مهمترین آنها سرگرد میجر میجر با بازی لوییس پولمن (Lewis Pullman) جذاب و کمرو است – پدرش برای اینکه دیگران به او بخندند این نام را برایش انتخاب کرده – یک سرباز غیراجتماعی که به دلیل یک اشتباه دفتری به درجهی سرگرد سرگرد میجر میجر ارتقا درجه پیدا میکند. اما همچنین میلو (با بازی دنیل دیوید استوارت (Daniel David Stewart)) مسئول سالن غذاخوری را داریم که حالا از راههای غیرقانونی سودهایی به دست میآورد و یک امپراطوری تبادل غذا به راه انداخته است. و نیتلی (با بازی آستین استول (Austin Stowell)) افسر خوشرو که وقتی در رُم در مرخصی بوده عاشق یک فاحشه میشود. یا حتی کلنل کتچکارت شوخطبع با بازی کایل چندلر (Kyle Chandler)، که افسر مسئول بالا بردن مداوم تعداد ماموریتهای سربازان ست. مزیت فرمت مینیسریالی Catch-22 در این است که شما خیلی زود با تمام این شخصیتهای عجیب و غریب همذاتپنداری میکنید. که وقتی یکی یکی به دلیل حضور در جنگ کشته میشوند بیش از پیش احساس ناراحتی میکنید. یکی از دلایل این جذابیت طراحی دکور عالی این سریال است، که همگی آنها توسط مارتین روئه بسیار عالی فیلمبرداری شدهاند.
مشکل اصلی Catch-22 این است که تمام این شخصیتها مردانی سفیدپوست هستند که تقریبا همگی هم ظاهر مشابهی دارند. شاید این نشانگر ناشناس بودن جنگ باشد، یعنی کسانی که در جنگ حضور دارند نام و نشان شناخته شدهای ندارند. یا نشانگر مشکل تنوعی باشد که در بیشتر سریالهای تلویزیونی شاهد آن هستیم. اما حتی در سریالی به جذابیت این، نمیتوان به این توجه نکرد که ۹۰٪ شخصیتهای زن داستان فاحشههایی ایتالیایی هستند، و تنها زنی که نقش مهمی در داستان دارد برای ایجاد کشمکش برای یوسارین با کشته شدن نادیده گرفته میشود.
اما واقعا در پایان، همهی این شخصیتها به شکلی نادیده گرفته میشوند. Catch-22 در واقع یک داستان غمانگیز است، از آن نوعی که شما برای به گریه نیفتادن شروع به خندیدن میکنید. و البته نکات خندهداری هم در سریال هستند؛ اما عین همان بمب افکنهایی که Catch-22 داستان آنها را دنبال میکند، ما هم با شش اپیزود ناموزون روبرو هستیم که فقط تا زمانی جذابیت دارند که جنگ و تیراندازیها شروع میشوند.
پخش مینی سریال Catch-22 از جمعه ۱۷ می (۲۷ اردیبهشت) آغاز میشود.
نقل از آریامووی
[ad_2]