دو کارگردان زن نامزد جایزه بهترین کارگردان اسکار ۲۰۲۱ هستند و دو فیلمساز زن دیگر نیز فیلم شان در رشته بهترین فیلم بین‌المللی نامزد شده است.
مرتضی کاردر همشهری نوشت: انتخاب کلوئه ژائو به‌خاطر ساخت فیلم “سرزمین کوچ‌نشینان” و امرالد فنل برای ساخت فیلم “زن جوان امیدوارکننده” به‌عنوان ۲کارگردان زن برای رشته “بهترین کارگردان” اسکار۲۰۲۱، باعث تحلیل‌هایی درباره گرایش‌های تازه در آکادمی شد. اما همزمان ۲کارگردان زن دیگر به نام‌های کوثر بن حنیا از تونس و یاسمیلا ازبانیچ از بوسنی و هرزگوین نیز برای رقابت در رشته “بهترین فیلم بین‌المللی” در اسکار نامزد شدند. یاسمیلا ازبانیچ با کارگردانی فیلم “کجا می‌روی آیدا؟” و کوثر بن حنیا با ساخت فیلم “مردی که پوست خود را فروخت” توانستند نظر اعضای آکادمی اسکار را به‌خود جلب کنند.
حرکت آیدا به مقصد بفتا و اسکار
یاسمیلا ازبانیچ در “بفتای” ۲۰۲۱ که قرار است از ۲۱ تا ۲۲ فروردین برگزار شود نیز با “کجا می‌روی آیدا؟” در ۲رشته بهترین کارگردانی و بهترین فیلم بین‌المللی کاندیدا شده است. این فیلم محصول مشترک کشور‌های بوسنی و هرزگوین، فرانسه، هلند، نروژ، لهستان و رومانی است. در”کجا می‌روی آیدا؟” داستان یک مترجم تخیلی سازمان ملل که نقش وی را یاسنا دوریچیچ ایفا می‌کند، روایت شده است. او در این فیلم در تلاش است اعضای خانواده‌‌اش را از کشتار (نسل‌کشی) سربرنیتسا نجات دهد. در جریان این نسل‌کشی در سال۱۹۹۵ هزار مرد و پسر ساکن سربرنیتسا توسط صرب‌های بوسنی قتل‌عام شدند. یاسمیلا ازبانیچ درباره ساخت این فیلم و اینکه انتظار نداشت فیلمش به چنین موفقیت و شهرتی در عرصه بین‌المللی دست پیدا کند، می‌گوید: ۵سال پیش و زمانی که ساخت “کجا می‌روی آیدا؟” را آغاز کردیم به‌نظر می‌رسید که یک ماموریت غیرممکن را پیش‌رو داریم. او در ادامه توضیح می‌دهد که بوسنی صنعت فیلمسازی ندارد.
ما تقریبا در طول یک‌سال تنها یک‌فیلم با بودجه‌ای حدود یک‌میلیون یورو می‌سازیم، اما این فیلم به‌دلیل موارد اضافی که باید به آن می‌پرداختیم و مشارکت چندین کشور در ساخت آن، بین ۳٫۵ تا ۴میلیون یورو هزینه در برداشته است. ازبانیچ درباره موضوع این فیلم و بازخورد اولیه نسبت به موضوع “کجا می‌روی آیدا؟” می‌گوید: موضوع این فیلم دردناک و بسیار حساس است و زمانی که ما با اشاره به موضوع “کجا می‌روی آیدا؟” واژه “نسل‌کشی” را به‌کار بردیم، خیلی‌ها با عنوان اینکه ساخت این فیلم کار دشواری خواهد بود، خود را کنار کشیدند. اما اکنون من تصور می‌کنم که اینگونه نیست و این تنها ذهنیتی است که برخی دارند و بر مبنای آن تصور می‌کنند مخاطبان خواهان دیدن فیلم‌هایی با موضوعات سخت و دشوار نیستند.
مردی که پوست خود را فروخت در اسکار۲۰۲۱
کوثر بن حنیا، کارگردان زن تونسی در فیلم “مردی که پوست خود را فروخت” با بازی یحیی ماهاینی، داستان سام، یک پناهنده اهل سوریه را روایت می‌کند که موافقت می‌کند پوست بدن خود را به‌عنوان یک بوم نقاشی در اختیار هنرمندان قرار دهد و نقاشی‌های کشیده شده روی پوست بدنش را در گالری‌های اروپا نمایش دهد. در این فیلم مونیکا بلوچی، بازیگر مشهور ایتالیایی نیز در نقش یکی از صاحبان گالری در اروپا بازی کرده است. داستان این فیلم الهام گرفته از زندگی واقعی تام اشتاینر است که موافقت کرد پشتش را هنرمند بلژیکی، ویم دلووی تتو کند و آن را به یک کلکسیونر آلمانی بفروشد. کوثر بن حنیا هدف خود را از ساخت “مردی که پوست خود را فروخت”، نشان دادن دشواری مهاجرت و سفر پناهندگان در سراسر دنیا عنوان کرده است. او در این‌باره می‌گوید که می‌خواستم به تماشاگران و مخاطبان فیلم خود نشان بدهم که انتقال پناهندگان از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر بسیار دشوارتر از انتقال مواد خوراکی و اقلام غذایی در سراسر دنیاست.
