ثبت ملی مجسمه‌های تاریخی در تهران –

به گزارش باشگاه خبرنگاران، چقدر اهل دقت به اطرافتان هستید؟ تا به حال شده همینطور که در شهر قدم میزنید، اطرافتان را زیر ذره‌بین بگیرید و به عناصر شهری عمیق نگاه کنید؟ می‌دانستید بعضی از این عناصر شهری که بار‌ها از مقابلشان رد شده‌ایم، برای خودشان اصل و نسب دارند و حتّی به عنوان میراث کشور به ثبت ملی رسیده‌اند؟

در این متن می‌خواهیم از ۶ مجسمه در تهران بگوییم. مجسمه‌هایی که دیگر الان برای خودشان سن و سالی دارند و به عنوان یادگاری از سازندگانشان در تهران به جا مانده‌اند. این مجسمه‌ها همگی به ثبت ملی رسیده‌اند، پس اثری مهم محسوب می‌شوند و لازم است از آن‌ها محافظت شود.

تندیس فردوسی در میدان فردوسی

با یکی از معروفترین میدان‌های تهران شروع می‌کنیم. میدانی که از قدیم الایام، مرکز بسیاری از اتفاقات تهران بوده است؛ مجسمه شاعر نام آور ایران، حکیم ابوالقاسم فردوسی در میدان فردوسی. خرداد ماه ۱۳۳۸ بود که در میدان فردوسی از اثر ابوالحسن صدیقی رونمایی شد و از آن زمان تا کنون، مجسمه فردوسی همچنان در میدان ایستاده و به مردم نگاه می‌کند.

در آن زمان، تندیس فردوسی، سومین مجسمه فردوسی در ایران بود که نصب شد. این مجسمه از جنس مرمر (کارارا) در اندازه بیش از ۳ متر ساخته شد. فرزند استاد صدیقی در مصاحبه‌ای گفته است تخته سنگ زیر پای فردوسی از کوه الوند در همدان به تهران منتقل شده؛ این تخته سنگ که چندان تراش هم نخورده نمادی از کوه قاف است. ایشان همچنین بیان کرده که آن کودک کنار فردوسی، در واقع زال (پدر رستم) است که روی کوه قاف قرار گرفته است.

مجسمه نبرد گرشاسب با اژد‌ها در میدان حر

میرحسن ارژنگ همراه با پسرخاله‌اش غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ که استادش هم بود، کار ساخت مجسمه نبرد گرشاسب و اژد‌ها را آغاز کردند. این مجسمه ارزشمند به همراه شیر‌های خشمگین اطرافش، سال ۱۳۱۵ در میدان باغشاه قدیم یا حر امروزی، نصب شدند. آن‌ها از پیشگامان مجسمه‌سازی واقع‌گرا در ایران بودند. مفهوم این مجسمه در واقع نبرد میان خیر و شر است که در ابعاد بزرگ ساخته شده است؛ گفته شده شیر‌ها هم در اطراف آن نماد محافظت هستند. جنس داخل این اثر از بتن و بیرونش فایبرگلاس است.

تندیس امیرکبیر در پارک ملت

مجسمه‌ای از امیرکبیر که در پارک ملت نصب شده از دیگر آثار استاد صدیقی است. شاید فکر کنید این تندیس تازگی‌ها نصب شده پس جدید است، امّا داستان چیز دیگری است! این تندیس برنزی بیش از ۳ متری، در سال ۱۳۵۶ به سفارش انجمن مفاخر ملی ایران، در ایتالیا ساخته می‌شود، امّا جریان انقلاب پیش می‌آید و انتقال آن به ایران ۳۲ سال به تأخیر میفتد. نهایتا سال ۱۳۸۸ با پیگیری‌هایی که انجام می‌شود، وارد ایران می‌شود و سال ۱۳۸۹ در پارک ملت نصب می‌شود.

تندیس خیام در پارک لاله

پارک لاله از پارک‌های پر رفت و آمد تهران است. بخش ورودی اصلی پارک چند مجسمه وجود دارد که یکی از آن‌ها خیام است. این تندیس بسیار زیبا از شاعر ایرانی، سال ۱۳۵۱ به سفارش انجمن آثار ملی در ایتالیا توسط استاد صریقی ساخته شد. تندیسی که از جنس مرمر کارارا است و پس از ساخته شدن به ایران منتقل شد. این مجسمه به دلیل اینکه در دسترس است، دائما دچار آسیب می‌شود و بار‌ها مرمت شده است.

سردیس فردوسی در موزه سازمان کتابخانه و اسناد ملی

مجسمه فردوسی در کتابخانه ملی را شاید همه افراد ندیده باشند؛ چون به عنوان منظر شهری به ثبت نرسیده، امّا اگر به موزه کتابخانه ملی مراجعه کرده باشید حتما آن را دیده‌اید. این سردیس، هنر دیگری از استاد ابوالحسن صدیقی است که در سرسرای قدیم و تاریخی کتابخانه ملی در خیابان ۳۰ تیر نصب شده ابود، امّا بعدا به ساختمان کتابخانه ملی و موزه کتاب و میراث مستند قرار گرفته است.

مجسمه امیرکبیر در مدرسه دارالفنون

این مجسمه امیرکبیر هم اثر مهم دیگری از ابوالحسن صدیقی است که سال ۱۳۱۰ از جنس گچ و به مناسبت بازگشایی مدرسه دارالفنون ساخته شد. در آن زمان هنوز امکان ریخته‌گری در ایران نبود که آن را از جنس دیگری بسازد؛ لذا این مجسمه را هنرمندانه از جنس گچ ساخت و آن را در تالار مدرسه دارالفنون نصب کردند.