ریتینگ یا رتبهبندی سریالهای تلویزیونی ترکیه، نامی که هر روز و با هر پخش سریال بارها شنیدهاید و در طول حدود ده سال اخیر چه در اینجا و چه در نسخه پیشین سایت مداوم به آن پرداختم …
اگر دیده باشید ما در فرامدیا ریتینگ های روزانه تولیدات ترکی را در قالب گزارش مستقل و البته هفتگی در زیر پست قسمتها منتشر میکنیم. اما دقیقا این ریتینگ چیست؟ چگونه تفسیر میشود؟
پیش از هرچیز باید گفت ریتینگ در ترکیه دنیای متفاوتتری نسبت به جهان دارد، خصوصا آمریکا و اروپا؛ ریتینگ در ترکیه همه چیز است و اکنون ما در فرامدیا برای شما مخاطبان عزیز کل مبحث ریتینگ را موشکافی می کنیم.
ریتینگ یا رتبه بندی چیست؟
رتبهبندی استانداردی برای اندازهگیری حجم مخاطب و سودآوری هر اثر است. رتبهبندیهای شبانه روز بعد منتشر میشوند و نتایج در سه دسته اصلی گزارش میشوند: Total، AB، ۲۰+ABC1.
اهمیت یک دسته معمولاً با پیشینه اجتماعی-اقتصادی مخاطبان تقسیمبندی شده در آن دسته تعیین میشود.
رتبه ها چگونه محاسبه می شود؟
رتبهبندیها با محاسبه نسبت میانگین تعداد مخاطبان، در یک دسته/لوکیشن خاص، تماشای یک سریال خاص در بازه زمانی مشخص محاسبه میشوند.
آیا هر خانوار برای رتبه بندی به عنوان درصدی از رتبه بندی محاسبه می شود؟
پاسخ کوتاه به این سئوال «نه» است!
نمونههای اندازهگیری که برای عموم منتشر شدهاند، تنها زیرمجموعه خاصی از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهند. سکونتگاه های شهری و روستایی در ۴۰ استان در هر یک از مقوله های فوق الذکر تحت پوشش قرار می گیرند و به گفته شرکتی که این رتبه ها را جمع آوری می کند، «داده های رتبه بندی به دست آمده از اندازه گیری بر حسب ۱۴۰۰۰ نفر از اعضای خانوار ساکن در ۴۴۰۰ واحد (به طور ناخالص) گزارش میشود. به عبارت دقیقتر ۴۰۰۰ خانه (خالص) و ۷۵۰ مهمان که از این خانوارها بازدید می کنند.
چرا رتبه بندی مهم است؟
پاسخ کوتاه به این سئوال ساده نیست اما رتبهبندیها مهم هستند زیرا تعیین میکنند چه نمایشهایی بیشترین شانس را برای ادامه پخش دارند. زیرا در هر فصل رقابت سنگینی بین تولیدات وجود دارد.
تلویزیون یک تجارت است و رتبهبندی خوب معمولاً به درآمد خوب تبلیغاتی تبدیل میشود، که یک نقطه مثبت بزرگ برای شبکهها است زیرا منبع اصلی درآمد همه آنهاست.
از آنجایی که بودجه/هزینه تولید برای هر سریال به شدت به درآمد تبلیغات بستگی دارد، رتبه بندی یک نمایش باید به اندازه ای باشد که درآمد دریافتی پس از هر قسمت برای پوشش تولید قسمت های بعدی نمایش کافی باشد. به همین دلیل است که تبلیغات در هر قسمت نزدیک به ۳۰ دقیقه طول می کشد. البته باید سوددهی برای شبکه را هم در نظر گرفت.
قسمتها برای پخش روتین در ترکیه فیلمبرداری میشوند، برخلاف فرمول مرسوم جهانی مبنی بر اینکه یک فصل کامل از قبل فیلمبرداری شده باشد، به این معنی که اگر برنامهای از نظر رتبهبندی خوب کار نکند، کانال میتواند ناگهان تصمیم به پایان آن بگیرد.
«Total» که با عناوینی چون «همه مخاطبین» یا «کل» معرفی شده چیست؟
رده «کل» شامل همه افراد بالای ۵ سال است که در خانوارهای طبقه بندی شده زندگی می کنند. همه مخاطبان تلویزیون در این دسته قرار دارند: AB، C1، C2، D، E…
در این دسته، مخاطبان C1، C2 و D بیشترین وزن را دارند زیرا اکثریت مخاطبان تلویزیون را تشکیل می دهند. مخاطبانی که در گروه C2 و D قرار می گیرند نسبتاً بی سواد، کمسواد و فقیر هستند.
«AB» که ما تحت عنوان «اتحادیه اروپا» درج میکنیم چیست؟
دسته «AB» شامل افراد نسبتاً تحصیلکردهتر و بالای ۵ سال است که در خانوارهای طبقهبندی شده زندگی میکنند. برای درک بهتر به کارفرمایان مرفه، کارمندان یقه سفید و غیره فکر کنید. اما چرا ما اتحادیه اروپا به آن میگوییم چون این گروه از مخاطبان سطح زندگی نزدیکتری به ساکنان شرق اتحادیه اروپا دارند.
«۲۰+ABC1» چیست؟
این مهم ترین دسته از هر سه است زیرا تبلیغ کنندگان عمدتاً روی این گروه سرمایه گذاری می کنند.
این دسته که متشکل از افراد بالای ۲۰ سال است، از مخاطبان هدف AB تحصیلکرده به اضافه گروه متوسط تری از افراد مانند کارمندان بازنشسته، کارمندان یقه آبی (کارگران بخش خصوصی یا متوسط)، زنان خانه دار، مغازه داران و غیره تشکیل می شود.
از آنجایی که این دسته میانگین واقعی همه دسته های مهم را نشان می دهد، نرخ تبلیغات و درآمد کانال ها بر اساس رتبه بندی در این گروه تعیین می شود.
چه رتبه هایی «خوب» در نظر گرفته می شود؟
چیزی که «خوب» تلقی می شود دائماً در حال تغییر است و به شدت به فصل و کانالی که سریال در آن پخش میشود بستگی دارد.
در طول فصل اصلی سریالها (سپتامبر – می/ژوئن یا همان پاییز و زمستان)، هر سریالی با میانگین ۶ و بالاتر در هر دو دسته به اندازه کافی برای بقاء خود و ادامه تولید نتیجه گرفته و میتوان آن را خوب فرض کرد.
با این حال، در طول فصل تابستان، ۴+ در رده کل ممکن است مناسب در نظر گرفته شود، اما به اندازه کافی خوب نیست که نمایش را به فصل اصلی منتقل کند. این پاسخ کاملاً بر اساس رویهها، نظر مدیران است و احتمال دارد فصل به فصل تغییر کند.
اما شبکههای ترکیه را در برخورد با ریتینگ چگونه باید ارزیابی کرد:
کانال دی : بی رحم. یک سریال را به راحتی در اواسط فصل لغو می کند (گاهی اوقات کمتر از۴ یا ۵ قسمت)
آتیوی : گاها بدون اطلاع قبلی یک برنامه یا سریال را به دلیل رتبه بندی پایین لغو می کند.
فاکس ترکیه : بیتعارف، کمتحمل و قاطع؛ اما معمولا قبل از لغو سریالها، پایانی شتابزده و تاحدودی مناسب به اثر میدهد.
استار تیوی : برخوردی متعادل و بیشتر مواقع قبل از لغو پایانی شتابزده اما مناسب دارند.
شوتیوی : معمولا برخوردی ملایمتر نسبت به آثار دارند و اقلب حداقل ۱۰ قسمت تضمینی برای آثار درنظر میگیرد.
تیآرتی : طبیعتا دارای پستوانه مالی دولتی است و سریالها حداقل یک فصل کامل تضمین شده است.
تیوی۸ : به جز موارد نادر، سریالها حداقل یک فصل کامل تضمین میشوند.
آیا طرفداران بین المللی در رتبه بندی تلویزیون ترکیه حساب میشوند؟
متاسفانه نه یا شاید خوشبختانه! (بر اساس زوایه دیدگاه) تنها زیرمجموعهای از افراد ساکن در خانوادههایی در ترکیه که حداقل یک تلویزیون در حال استفاده دارند، در رتبهبندی حساب میشوند.
در حالی که روندهها، ترندها و موضوعات رسانههای اجتماعی مکمل اندازهگیری مخاطبان تلویزیون هستند، اما نمیتوان آنها را بههیچوجه، روش یا شکلی جایگزین سیستم رتبهبندی تلویزیونی نهایی دانست.
آیا فروش بینالمللی در ادامه یک اثر تاثیر دارد ؟
وقتی به ترکیه میرسیم پاسخ چنین سئوالاتی سخت است. اما براساس بررسی عملکرد یک دهه اخیر ترکیه اگر سریالهایی قبل از پخش یا حتی ساخت مشتریانی بینالمللی داشته باشند دستکم تا ۱۰ قسمت تضمین شدهاند و در صورت پایان زودهنگام معمولا داستان جمع بندی میشود و نیمهکاره باقی نمیماند. اما در برخی موارد تعهدات بینالمللی وجود دارد برای مثال در مورد سریال «تله» چنین اتفاقی افتاد و با وجود ریتینگ پایین اما به دلیل تعهدات فروش بینالمللی ادامه یافت.
اما به طور کلی اگر فروش بینالمللی یک سریال بالا باشد، در بدترین حالت بیننده میتواند شاهد یک پایان برای داستان باشد هرچند شتابزده. با این حال خریدارن اصلی تولیدات ترکی اغلب تا بعد از پخش سریال صبر میکنند، بدین صورت وضعیت آن اثر و ارزش محتوایی و سرمایهگذاری روی آن به خوبی ارزیابی میشود. اما خریداران ضعیفتر یا کشورهای کوچک یا پخشکنندههای بومی محلی اغلب هر سریالی حتی لغو شده را خریداری میکنند.
آیا مخاطبان ایرانی روی نظر سازندگان تاثیر میگذارند؟
همانطور که در مورد مخاطبان بینالمللی اشاره شد؛ در نگاه اجمالی نه هرچند یک نکته ریزی در این میان وجود دارد. میزان بیننده یا طرفدار یا حتی فعالیت مخاطبان ایرانی در شبکههای اجتماعی برای یک سریال تاثیری مستقیم در تصمیم شبکههای ترکیه ندارد. هرچند استفاده از هشتگهای سریال و پستهای شبکههای اجتماعی با نام اصلی آن اثر میتواند به صورت غیر مستقیم کمکی کوچگی باشد و به افزایش توجهها و ترند شدن آن اثر کمک میکند و به نوعی میتواند روی بینندگانی ترکیهای که تحت تاثیر شبکههای اجتماعی هستند اثرگذار باشد. پس امیدتان را از دست ندهید و در مورد آثار مورد علاقه خود مشارکت به خرج دهید، کامنت دهید و دنبالش کنید.
آدمین جان ، ممنون از این پستی که قرار دادید ، کامل و عالی ، همیشه میخواستم در مورد ریتینگهای سریالهای کشور ترکیه بدانم ، که چقدر عالی در این مورد نوشتید .
ممنون از زحمات شما و دیگر همکارانتون ، دمتون گرم .
ممنون از شما دوست عزیز