نقد و بررسی فیلم «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» (How to Train Your Dragon، ۲۰۲۵)

پانزده سال پس از موفقیت چشمگیر نسخه انیمیشنی «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» ساخته یونیورسال و دریم‌ورکس، اکنون شاهد بازسازی لایواکشن این اثر محبوب هستیم؛ فیلمی که با ترکیبی از تصاویر واقعی و جلوه‌های ویژه کامپیوتری، اژدهایان افسانه‌ای را وارد دنیای ملموس و زنده می‌کند. این بازسازی که به کارگردانی دین دیبلوا، کارگردان نسخه‌های انیمیشنی اصلی، انجام شده، تلاش می‌کند همزمان به احترام به نسخه پیشین وفادار بماند و هم روح تازه‌ای به داستان قدیمی ببخشد.

در نگاه اول، شاید برخی تماشاگران با این پرسش مواجه شوند که چرا باید فیلمی را دید که تقریباً دقیقاً همان داستان اصلی را با بازیگران زنده بازگو می‌کند؟ اما پاسخ این سوال را می‌توان در لذت تماشای روابط انسانی، احساسات و پویایی‌های عاطفی دانست که این بار به صورت واقعی و زنده بازسازی شده‌اند؛ نکته‌ای که فیلم با اضافه کردن دیالوگ‌های ظریف و طنزآمیز در لحظات مهم، از یکنواختی صرف نسخه قبلی فاصله گرفته است.

داستان همچنان بر پایه سه پرده اصلی روایت شده در نسخه انیمیشن است؛ روایت هیکاپ (با بازی میسون تمز)، پسری که برخلاف پدرش استویک (جرارد باتلر) که مردی تنومند و خشن است، با هوش و تدبیر و دیدی متفاوت به اژدهایان نگاه می‌کند و به جای کشتار آن‌ها، راهی برای همزیستی مسالمت‌آمیز با آن‌ها می‌یابد. ملاقات هیکاپ با اژدهای نایت فیوری به نام «توثلس» و تلاش او برای نجات این موجود آسیب‌دیده و سپس آموزش و پیوندی عمیق میان انسان و اژدها، محور اصلی فیلم را شکل می‌دهد.

میزانسن‌های هوشمندانه و دقیق فیلم در تلفیق آموزش و تمرین و رابطه دوستانه هیکاپ با اژدهایش، تعادل ظریفی میان اکشن، احساس و کمدی برقرار کرده‌اند. تمز با بازی بی‌نظیر خود، موفق شده ویژگی‌های خشک و شوخ‌طبعانه هیکاپ را به گونه‌ای طبیعی و متفاوت نسبت به نسخه انیمیشن به تصویر بکشد. جزییاتی مانند جای زخم روی چانه و چپ‌دست بودن هیکاپ، برای طرفداران نسخه قبلی دلنشین و وفادارانه اجرا شده‌اند.

نیکو پارکر در نقش آسترید، شخصیتی جاه‌طلب و مصمم، بازی قابل قبولی ارائه می‌دهد که تضادی جذاب با هیکاپ پدید می‌آورد. جولیان دنیسون در نقش فیشلگز نیز توانسته ویژگی‌های داستانی و شخصیتی خود را به خوبی در خدمت روایت بگذارد و تعادل را در ترکیب گروهی جوانان دوست‌دار اژدها حفظ کند. بازیگرانی مانند برونوین جیمز و هری ترولدون در نقش دو قلوهای راف‌نات و تاف‌نات، با شوخی‌ها و طنازی خود فضایی مفرح را ایجاد می‌کنند که در مقابل تنش‌های داستانی قرار می‌گیرد.

جرارد باتلر که در نسخه انیمیشن نقش استویک را با صداپیشگی ایفا کرده بود، این بار در قالب شخصیت زنده باز می‌گردد. او با تغییر لحن و بازی، عمق جدیدی به پدر سخت‌گیر اما در نهایت مهربان هیکاپ می‌بخشد. نیک فراست نیز در نقش گوبر، یکی دیگر از شخصیت‌های بزرگسال داستان، حضور موثر و مطمئنی دارد که تجربه و دانش شخصیت‌های مسن‌تر را به فیلم اضافه می‌کند.

یکی از نقاط قوت فیلم، برقراری تعادل میان صحنه‌های آموزش مبارزه و تمرین و ارتباط عمیق میان هیکاپ و توثلس است که در نسخه انیمیشن نیز به خوبی جای خود را یافته بود؛ اما اینجا با کیفیت تصویر واقعی و بازیگران زنده، شدت و عمق بیشتری یافته است. بخش‌هایی چون نبرد نهایی و رویارویی با اژدهای ملکه آلفا، ضمن حفظ حس هیجان اصلی، بار معنایی عمیق‌تری یافته‌اند که تاکید بر بخشش، احترام متقابل و ارزش‌های انسانی دارد. همچنین، تقابل در نگاه‌های متفاوت استویک و هیکاپ نسبت به اژدها، کانون تعارض اصلی و پیام انسانی فیلم را به خوبی برجسته می‌کند.

موسیقی جان پاول که با بازگشتش، تم‌های شنیداری نسخه انیمیشن را زنده نگه داشته، نقش مهمی در افزایش هیجان و همراهی احساسات دارد. قطعات موسیقی، به‌خصوص در صحنه‌های پرواز هیکاپ و توثلس، حس آزادی و سرزندگی را به تماشاگر منتقل می‌کنند.

از نظر فنی، جلوه‌های ویژه تصویری در به تصویر کشیدن اژدهایان بسیار موفق عمل کرده‌اند؛ خصوصاً نحوه تعامل اژدهاها با محیط اطرافشان که طبیعی و باورپذیر به نظر می‌رسد. انتخاب بازیگران، طراحی صحنه‌ها و لباس‌ها نیز به خوبی دنیای وایکینگ‌ها را در عصر قدیم به تصویر کشیده و لایه‌های داستانی را غنی‌تر کرده‌اند.

در نهایت، «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» بازسازی‌ای است که با وفاداری به داستان اصلی و اضافه کردن نگاهی تازه و انسانی به شخصیت‌ها، توانسته اثری ماندگار و قابل قبول باشد. این فیلم، با تاکید بر موضوعاتی چون پذیرش تفاوت، دوستی و همزیستی با طبیعت، به سوالات قدیمی «طبیعت یا تربیت» پاسخ می‌دهد و یادآور می‌شود که تغییر ذهنیت و درک عمیق از دیگران می‌تواند راهگشای بسیاری از تعارضات باشد.

فیلم از ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ توسط یونیورسال منتشر خواهد شد و با مدت زمانی حدود دو ساعت و پنج دقیقه، گزینه‌ای دلپذیر و سرگرم‌کننده برای تماشاگران همه سنین است که می‌خواهند بار دیگر داستانی محبوب را با چشم‌اندازی نو و واقعی تجربه کنند.